Over auteurs en hun rechten

En over hoe ze op die rechten staan. Sommigen staan er met hun volle gewicht op, op die rechten. Anderen gaan er liever naast staan. Neem nu Willem-Jan Neutelings, de architect die de plannen voor het MAS (Museum aan de Stroom) in Antwerpen tekende. Architecten zijn creatieve geesten en dus zijn ook de producten van die creatieve geest –gebouwen, bruggen, torens, … - auteursrechterlijk beschermd. Een gebouw reproduceren zie ik u niet onmiddellijk doen. Een foto van een auteursrechterlijk beschermd gebouw nemen, zie ik u wel doen. Een wanneer u die foto wil publiceren, krijgt u dus Willem-Jan Neutelings achter u aan. Of één van zijn advocaten.
“Een publiek gebouw!”, hoor ik u al denken, “betaald met mijn belastingsgeld!”. Mooi geprobeerd, maar dit blijkt van geen tel. De erven Waterkeyn – u weet wel: de ingenieur die het Atomium op de tekentafel toverde- verdienen nog steeds een aardig centje met de auteursrechten van hun wijlen papalief. Een verwittigd fotograaf is er dus twee waard: een kiekje nemen van een brug en die op je website plaatsen zonder voorafgaandelijke toestemming van de architect kan tot hommeles leiden. Vooral dus als de architect in kwestie Neutelings of Waterkeyn heet. Al doen we Neutelings misschien een beetje te veel onrecht aan. De creatieve Nederlander liet ondertussen immers weten dat reproductie wel zou mogen wanneer er geen commerciële bedoelingen in het spel zijn. En vermits deze bibliotheekblog nog steeds vrij is van winstbejag, zouden we dus een foto van het gebouw willen tonen… ware het niet dat we dan mogelijk de auteursrechten van de fotograaf zouden schenden… We nemen het zekere voor het onzekere en vullen het nieuwsbericht met enkel tekst.

Anderen staan helemaal niet op hun auteursrechten. Of toch veel minder. Neem nu de Engelse filmmaker Ken Loach. Hij gooide een heel aantal van zijn films op Youtube, waar ze nu gratis voor het spreekwoordelijke grijpen liggen. Vrijheid, blijheid! Zo heeft een bibliothecaris het graag en daar staat de geëngageerde cineast dus ook voor. Allen naar daarheen (http://www.youtube.com/user/KenLoachFilms) dus voor machtige films als “Cathy come home”, “The Gamekeeper”, … Al dient gezegd dat niet alle films –“Land and Freedom” om er maar ééntje te noemen- te bekijken zijn buiten het Verenigd Koninkrijk. Het is altijd wat met auteursrechten. Maar de intentie zit alvast goed bij Ken Loach. Dat de erven Waterkeyn maar eens een vakantie in Engeland boeken. Dicht bij Ken ….